De wettelijke omschrijving
De mededelingsplicht is omschreven in het Burgerlijk Wetboek Boek 7. De mededelingsplicht staat in Artikel 928 lid 3.
De wettekst
”De verzekeringnemer is verplicht vóór het sluiten van de overeenkomst aan de verzekeraar alle feiten mede te delen die hij kent of behoort te kennen, en waarvan, naar hij weet of behoort te begrijpen, de beslissing van de verzekeraar of, en zo ja, op welke voorwaarden, hij de verzekering zal willen sluiten, afhangt of kan afhangen.”
Uitleg
Je moet dus vóór het afsluiten van een autoverzekering alle (belangrijke) informatie doorgeven die voor belang is voor de verzekeraar voor de keuze om de aanvraag te accepteren of af te wijzen.
Bekende derde
Volgens het tweede lid is de mededelingsplicht ook van toepassing op ”bekende derde” die belang hebben bij de dekking van verzekering.
De wettekst
Indien de belangen van een bij het aangaan van de verzekering bekende derde worden gedekt, omvat de in lid 1 bedoelde verplichting mede de hem betreffende feiten die deze kent of behoort te kennen, en waarvan naar deze weet of behoort te begrijpen, de beslissing van de verzekeraar afhangt of kan afhangen. De vorige zin mist toepassing bij persoonsverzekering.
Uitleg
Volgens het tweede onderdeel van de mededelingsplicht, is deze wet dus ook van toepassing op iemand anders die belang heeft bij het afsluiten van de verzekering (bijvoorbeeld een partner die mede-eigenaar van de auto is).
De gestelde vragen gelden ook voor deze persoon.
Bekende feiten
Volgens het vierde onderdeel van de wet geldt de mededelingsplicht niet voor informatie die al bekend is bij de verzekeraar (of die die moet kennen).
De wettekst
De mededelingsplicht betreft niet feiten die de verzekeraar reeds kent of behoort te kennen, en evenmin feiten, die niet tot een voor de verzekeringnemer ongunstiger beslissing zouden hebben geleid.
De verzekeringnemer of de derde, bedoeld in lid 2 of lid 3, kan zich er echter niet op beroepen dat de verzekeraar bepaalde feiten reeds kent of behoort te kennen indien op een daarop gerichte vraag een onjuist of onvolledig antwoord is gegeven.
De mededelingsplicht betreft voorts geen feiten waarnaar ingevolge de artikelen 4 tot en met 6 van de Wet op de medische keuringen in de daar bedoelde gevallen geen medisch onderzoek mag worden verricht en geen vragen mogen worden gesteld.
Uitleg
Het betekent dat de wet niet van toepassing is op feiten die de verzekeraar al kent of zou moeten kennen. Verder geldt de wet niet voor feiten die niet tot een negatieve beslissing (bijvoorbeeld een afwijzing) zou hebben geleid voor jou als verzekeringnemer.
Je moet de vraag van de verzekeraar dan wel correct en volledig hebben beantwoord.
Strafrechtelijk verleden
Het vijfde onderdeel gaat over het melden van een strafblad.
De wettekst
De verzekeringnemer is slechts verplicht feiten mede te delen omtrent zijn strafrechtelijk verleden of omtrent dat van derden, voor zover zij zijn voorgevallen binnen de acht jaren die aan het sluiten van de verzekering vooraf zijn gegaan en voor zover de verzekeraar omtrent dat verleden uitdrukkelijk een vraag heeft gesteld in niet voor misverstand vatbare termen.
Uitleg
Je bent bij het afsluiten van een autoverzekering slechts verplicht om eigen strafbare feiten (of die van belanghebbende derde) te melden voor zover deze zijn voorgevallen binnen een periode van 8 jaar voor het afsluiten van de verzekering.
De verzekeraar moet er dan nadrukkelijk én in duidelijke worden naar vragen.
Vragen gesteld via een vragenlijst
Het zesde onderdeel van de wet gaat over het stellen van acceptatievragen via een vragenlijst.
De wettekst
Indien de verzekering is gesloten op de grondslag van een door de verzekeraar opgestelde vragenlijst, kan deze zich er niet op beroepen dat vragen niet zijn beantwoord, of feiten waarnaar niet was gevraagd, niet zijn medegedeeld, en evenmin dat een in algemene termen vervatte vraag onvolledig is beantwoord, tenzij is gehandeld met het opzet de verzekeraar te misleiden.
Uitleg
Als de verzekeraar de acceptatievragen via een vragenlijst stelt, dan kan de verzekeraar achteraf niet zeggen dat er vragen niet beantwoord zijn.
De verzekeraar kan ook niet zeggen dat er informatie is achtergehouden waarnaar niet gevraagd is.
Verder kan de verzekeraar niet zeggen dat een te algemene vraag niet volledig genoeg beantwoord is, behalve als je de verzekeraar opzettelijk hebt willen misleiden.
Gevolgen van het niet nakomen van de mededelingsplicht
Wanneer je de mededelingsplicht niet bent nagekomen, bijvoorbeeld doordat je gelogen hebt bij de acceptatievragen, dan moet de verzekeraar binnen twee maanden aangeven wat de gevolgen zijn.
De verzekeraar zou de volgende acties kunnen ondernemen:
- Als de verzekeraar de aanvraag nooit zou hebben geaccepteerd als die alle informatie had gehad, kan die de autoverzekering per direct opzeggen
- De verzekeraar kan een nieuwe premie (en voorwaarden) voorstellen, als de verzekeraar de autoverzekering niet met dezelfde premie (en voorwaarden) had aangeboden als die wel alle informatie (eerlijk) had ontvangen.
Je hebt vervolgens als verzekeringnemer twee maanden bedenktijd. Als je niet akkoord gaat met de nieuwe premie (of voorwaarden) dan vervalt de verzekering.
Bij autoschade
Het kan ook voorkomen dat de verzekeraar pas ontdekt dat je hebt gelogen bij de acceptatievragen als er autoschade ontstaat.
Je hebt bijvoorbeeld aangegeven dat je een geldig rijbewijs hebt, maar bij de schade komt (door het politierapport) naar voren dat je een rijontzegging hebt.
Als de verzekeraar met deze informatie nooit een autoverzekering had aangeboden, dan hoeft deze doorgaans niet uit te keren.
Als de naar boven gekomen informatie niets te maken heeft met de schade die is ontstaan, dan moet de verzekeraar doorgaans gewoon uitkeren.
Wanneer de verzekeraar een verzekering met een hogere premie (of andere voorwaarden) had aangeboden als die alle informatie had gehad, dan kan die het premieverschil in mindering brengen op de schade-uitkering (of de andere voorwaarden hanteren).
Opzettelijk misleiden van de verzekeraar
Wanneer je een autoverzekering hebt afgesloten en opzettelijk bepaalde informatie hebt achtergehouden, dan wordt dit gezien als verzekeringsfraude.
De verzekeraar kan de autoverzekering per direct beëindigen. Wanneer de fraude pas wordt ontdekt bij een aanrijding, dan is de verzekeraar niet verplicht om deze uit te keren.
Wanneer de verzekeraar ontdekt dat de mededelingsplicht niet is nagekomen, dan moet deze jou als verzekeringnemer binnen twee maanden informeren.
Stichting CIS
De verzekeraar kan ook een melding maken van de fraude bij de Stichting CIS. Je kunt hierdoor moeilijker een nieuwe autoverzekering afsluiten!
De Stichting CIS is een database waarmee verzekeraars informatie met elkaar delen.
In deze database staan bijvoorbeeld gegevens van iedereen die ooit een schade heeft geclaimd, ooit is buitengezet door de verzekeraar, fraude heeft gepleegd of een rijontzegging heeft gehad.
Dankzij deze database wordt het moeilijker om misbruik te maken van verzekeraars.
Het is daarom aan te raden om te voldoen aan de mededelingsplicht. Veel verzekeraars waarderen eerlijkheid. Wanneer het niet mogelijk is om een ”normale autoverzekering” af te sluiten, dan is er nog een verzekeraar die iedereen accepteert.
