Hoe zijn medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden te herkennen?
Je gebruikt medicijnen en wilt weten of deze medicijnen de rijvaardigheid beïnvloeden. Gelukkig is dit eenvoudig te zien.
Alle medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden hebben namelijk een gele of rode sticker op de verpakking staan.
Waarschuwing in de bijsluiter
De medicijnen met een gele of rode sticker hebben doorgaans ook een waarschuwing in de bijsluiter staan.
Hieronder staan een voorbeeld waarschuwing uit de bijsluiter van Citalopram:
Citalopram kan effect hebben op de rijvaardigheid en het vermogen machines te bedienen.
Net als andere geneesmiddelen bij psychische aandoeningen kan ook citalopram het beoordelingsvermogen en de reactiesnelheid in noodsituaties verminderen.
Bestuur geen voertuigen of bedien geen machines voordat u weet hoe Citalopram u beïnvloedt. Raadpleeg bij twijfel uw arts of apotheker.
De medicijnen zijn gedeeld in 3 categorieën
De medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden hebben natuurlijk niet allemaal dezelfde impact.
Het ene medicijn kan de rijvaardigheid meer beïnvloeden dan het andere medicijnen.
Daarom zijn de medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden ingedeeld in 3 categorieën.
Hieronder staan deze categorieën:
Categorie 1
- Geen tot weinig invloed op de rijvaardigheid
- Vergelijkbaar met Bloedalcoholconcentratie van <0,5 g/l (<0,5‰)
- Alleen de eerste dagen mogelijk invloed op de rijvaardigheid
Categorie 2
- Lichte tot matige invloed op de rijvaardigheid
- Vergelijkbaar met Bloedalcoholconcentratie van 0,5 tot 0,8 g/l (0,5–0,8‰)
- Het wordt afgeraden om de eerste dagen te rijden
Categorie 3
- Ernstige tot potentieel gevaarlijke invloed op de rijvaardigheid
- Vergelijkbaar met een Bloedalcoholconcentratie van >0,8 g/l (>0,8‰)
- Het wordt nadrukkelijk afgeraden om te rijden
Categorie 3 – 1
Sommige medicijnen vallen op het begin binnen categorie 3 en daarna binnen categorie 1.
Ze hebben dus op het begin een ernstige tot potentieel gevaarlijke invloed op de rijvaardigheid en kunnen daarna (na een gewenningsperiode) binnen categorie 1 vallen.
Daardoor kan het uiteindelijk mogelijk zijn om te rijden met medicijnen die op het begin binnen categorie 3 vallen.
Voorbeelden van medicijnen die eerst binnen categorie 3 kunnen vallen en daarna binnen categorie 1, zijn Tramadol, Oxazepam en Fentanyl.
Bloedalcoholconcentratie
Je ziet bij iedere medicijncategorie een vergelijking staan met een ”Bloedalcoholconcentratie”.
Veel medicijnen die invloed hebben op de rijvaardigheid hebben namelijk een vergelijkbaar effect als rijden onder invloed van alcohol.
Beginnende bestuurders mogen 0,2‰ alcohol in het bloed hebben een ervaren bestuurders mogen een maximale alcoholconcentratie van 0,5‰ hebben.
De medicijnen van categorie 3 hebben dus een effect dat sterker kan zijn dan de maximale alcoholconcentratie waarmee ervaren bestuurders mogen rijden!
Instituut Verantwoord Medicijngebruik
Op Rijveiligmetmedicijnen.nl van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik is snel en eenvoudig te controleren binnen welke categorie een medicijn valt.
Je kunt eenvoudig zoeken:
Bij ieder medicijn wordt een algemeen advies gegeven over rijden met deze medicatie.
Autorijden met medicijnen kan strafbaar zijn
Je wilt zeker weten of het toegestaan is om te rijden met medicijnen, want het kan strafbaar zijn!
Het is volgens Artikel 8.1 van de Wegenverkeerswet 1994 verboden om een auto te besturen onder invloed van een stof die de rijvaardigheid kan verminderen.
De wet zegt het volgende:
”Het is een ieder verboden een voertuig te besturen of als bestuurder te doen besturen, terwijl hij verkeert onder zodanige invloed van een stof, waarvan hij weet of redelijkerwijs moet weten, dat het gebruik daarvan – al dan niet in combinatie met het gebruik van een andere stof – de rijvaardigheid kan verminderen, dat hij niet tot behoorlijk besturen in staat moet worden geacht.”
Onderzoek door het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR)
Het betekent niet dat het niet mogelijk om te rijden met medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden.
Je kunt namelijk ook met medicijnen ”tot behoorlijk besturen in staat worden geacht”.
Degene die bepaalt of het verantwoord is om te rijden met medicijnen is het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).
Deze instantie moet controleren of alle verkeersdeelnemers lichamelijk en geestelijk in staat zijn om te rijden.
Bij de controle gebruik het CBR de Regeling eisen Geschiktheid 2000, een overzicht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat met daarin alle regelingen waarmee een bestuurder wordt beoordeeld.
Je rijbewijs halen als medicijngebruiker
Je moet voor het behalen van het rijbewijs een Gezondheidsverklaring kopen en invullen. Hiermee controleert het CBR of er lichamelijke en geestelijke beperkingen zijn die effect kunnen hebben op de rijvaardigheid.
Vraag 9 van de Gezondheidsverklaring is:
”Gebruikt u medicijnen die volgens de bijsluiter de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden, zoals slaapmiddelen, kalmeringsmiddelen, antidepressieve middelen, anti-psychotische middelen of opwekmiddelen?”
Je bent volgens Artikel 114 van de Wegenverkeerswet 1994 verplicht om deze vraag naar waarheid te beantwoorden. Je moet deze vraag als medicijngebruiker dus waarschijnlijk met ”Ja” beantwoorden.
Je hebt het rijbewijs en gaat medicijnen gebruiken
Je hebt het rijbewijs misschien al en gaat vervolgens medicijnen gebruiken die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. Het is volgens de wet niet verplicht om dit te melden bij het CBR.
Het wordt meer gezien als een morele plicht. Je bent dus zelf verantwoordelijk voor je eigen veiligheid én de veiligheid van anderen!
Je kunt deze ”gewijzigde gezondheidssituatie” – zoals het wordt genoemd – laten onderzoeken door het CBR. Je doet dit door een Gezondheidsverklaring te kopen en in te vullen.
Vervolgens bepaalt het CBR of er een onderzoek moet plaatsvinden. Je neemt het zekere voor het onzekere door de Gezondheidsverklaring op te sturen!
Onderzoek van het CBR
Wanneer één of meerdere vragen op de Gezondheidsverklaring met ”Ja” zijn beantwoord, wil het CBR waarschijnlijk een aanvullend onderzoek instellen.
Je kunt dan worden doorverwezen naar een medisch specialist (van het CBR).
Deze specialist onderzoekt vervolgens in hoeverre de medicijnen (en de aandoening waardoor de medicatie gebruikt wordt) de rijvaardigheid beïnvloeden.
Uitkomst van het onderzoek
Na het onderzoek bepaalt het CBR, vaak pas na een aantal maanden, óf je mag rijden met de medicijnen, onder welke voorwaarden én voor hoe lang (rijbewijs met termijnbeperking).
Lees alles over de Gezondheidsverklaring en het onderzoek
De aandoening waarvoor de medicijnen gebruik worden
Wanneer je via de Gezondheidsverklaring aangeeft dan je medicijnen gebruikt, dan gaat het CBR een onderzoek instellen.
Het CBR kijkt niet alleen naar het effect van de medicijnen, maar onderzoekt ook welk effect de aandoening waarvoor deze medicijnen worden gebruik op de rijvaardigheid heeft.
Je kunt dus ongeschikt wordt verklaard, niet door de medicijnen, maar door de aandoening waarvoor de medicijnen worden gebruikt.
Hieronder staan twee voorbeelden om dit duidelijk te maken:
Antidepressiva
De antidepressiva Tryptizol, Sarotex en Redomex vallen binnen de groep Amitriptyline (cat. 3-1).
Deze medicijnen worden voorgeschreven bij klinische depressies, zoals bipolaire en depressieve stoornissen én stemmingsstoornissen.
Deze medicijnen kunnen een reden zijn om iemand ”ongeschikt” te verklaren, maar iemand kan ook ”ongeschikt” worden verklaard omdat die last van klinische depressies heeft.
Lees alles over rijden met antidepressiva
Oxazepam (Benzodiazepinen).
Het is doorgaans verboden om te rijden met Oxazepam (cat. 3-1), een medicijn dat bijvoorbeeld wordt gebruik bij angststoornissen.
Het medicijn kan ervoor zorgen dat je niet mag rijden, maar het kan ook verboden zijn om te rijden met een angststoornis.
Iemand die regelmatig paniekaanvallen krijgt, kan daardoor namelijk ongeschikt zijn om te rijden.
Autoverzekering afsluiten als medicijngebruiker
Je bent als autobezitter verplicht om een autoverzekering af te sluiten, vanaf het moment dat de auto op naam staat.
Je moet voor het afsluiten van een autoverzekering een aantal acceptatievragen beantwoorden.
Bij deze acceptatievragen vraagt de verzekeraar:
”’Gebruik u medicijnen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden?” en ”heeft u geestelijke of lichamelijke beperkingen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden?”.
Verplicht om medicijngebruik te melden
Je bent volgens de mededelingsplicht uit Artikel 928 van het Burgerlijk Wetboek verplicht om deze vragen eerlijk te beantwoorden. Je ontvangt namelijk mede op basis van deze informatie dekking.
Wanneer de verzekeraar ontdekt dat je hebt gelogen bij de acceptatievragen dan wordt dit gezien als verzekeringsfraude. De autoverzekering kan dan worden stopgezet. Je moet dan zo snel mogelijk een nieuwe autoverzekering afsluiten om geen boete van de RDW te ontvangen.
Verder kan de verzekeraar een CIS-melding maken, waardoor je eerder wordt afgewezen door andere verzekeraars. Het is daarom aan te raden om eerlijk te zijn over het gebruiken van medicijnen.
Dekking van de autoverzekering en medicijnen
Wanneer het CBR aangeeft dat het mogelijk is om te rijden met medicijnen, dan nemen verzekeraars dit meestal over.
Je hebt dan gewoon dezelfde dekking als iemand die zonder medicijnen rijdt.
Vraag het voor de zekerheid na aan de verzekeraar. Je weet dan zeker dat de autoverzekering dekking biedt.
Rijden zonder toestemming
Wanneer je gaat rijden met medicijnen zonder toestemming van het CBR én vervolgens een aanrijding veroorzaakt, dan wordt de schade aan de tegenpartij doorgaans gewoon vergoed.
De verzekeraar kan er namelijk niet zomaar voor kiezen om WA-schades niet te vergoeden. WA-schades zijn de schades die je met je auto toebrengt aan anderen.
Schade verhalen
De verzekeraars kan de schade vervolgens wel proberen op jou te verhalen, wanneer die van mening is dat de schade is ontstaan door de medicatie.
Je kunt hierdoor grote financiële problemen krijgen, zeker wanneer je letselschade hebt toegebracht!
Wanneer je schade aan je eigen auto hebt die gedekt is op de WA beperkt casco– of WA volledig casco verzekering (all risk), dan kan de verzekeraar weigeren om de schade uit te keren.
Strafrechtelijk onderzoek
Bepaalde medicijnen hebben hetzelfde effect als alcohol. Het kan enorm gevaarlijk zijn om met deze medicatie te rijden!
Volgens Artikel 8 van de Wegenverkeerswet is het verboden om te rijden met bepaalde medicijnen.
Volgens Artikel 5 en Artikel 6 van de Wegenverkeerswet is het verboden om gevaar te veroorzaken (waardoor anderen gewond of gedood kunnen worden).
Wanneer je een aanrijding veroorzaakt onder invloed van medicijnen (waarbij anderen gewond of gedood worden) dan kan er een strafrechtelijk onderzoek worden gestart!
Rijbewijs ingenomen door de politie
Wanneer je onder invloed van medicijnen wordt aangehouden en de politie en die is van mening dat je niet in staat bent om een auto te besturen, dan kan deze een rijontzegging opleggen.
Vervolgens zal de politie het CBR informeren, die vervolgens een onderzoek kan instellen.
Hetzelfde als rijden met alcohol
Rijden met medicijnen zonder dat het is toegestaan (of onderzocht is), kan dus vergaande gevolgen hebben. Kies daarom voor zekerheid en laat het goed onderzoeken!
Ga niet zomaar rijden met medicijnen en kies voor je eigen veiligheid en dat van anderen!
