In 2022 is alles duurder geworden door inflatie (geldontwaarding). Zelfs als de inflatie in 2023 afneemt, zal alles nog steeds duurder worden.
De gevolgen van het bijdrukken van enorme hoeveelheden geld (quantitative easing) tijdens de lockdowns worden nu voor iedereen voelbaar. Daar komen de gevolgen van de sancties tegen Rusland – die onszelf vooral raken – nog bij.
De waarde van ons spaargeld neemt daarom snel af en het ziet er niet rooskleurig uit. Wie het interview met ECB President Christine Lagarde bij College Tour heeft gezien, krijgt al snel het gevoel dat ze de controle volledig kwijt zijn.
Wie spaargeld heeft, wordt bijna gedwongen om er iets mee te doen. Spaargeld is namelijk langzaam aan het verdampen. Hieronder staan dingen die jij met jouw spaargeld kunt doen…
Inhoud
- Wat is inflatie precies?
- Officiële inflatie misschien nog hoger
- Sparen betekent langzaam armer worden
- 1. Opbouwen (of versterken) van een noodfonds
- 2. Schulden (met hoge rente) afbetalen
- 3. Spaargeld op spaarrekening met ”hoge” rente zetten
- 4. Spaargeld (deels) van de bank halen
- 5. Investeren in aandelen
- 6. Investeren in ETF’s
- 7. Investeren in goud en zilver (edelmetalen)
- 8. Huis kopen om te verhuren
- 9. Investeren in persoonlijke ontwikkeling
- 10. Geplande uitgaven nu doen
- 11. Uitgeven en genieten
Wat is inflatie precies?
Inflatie zorgt ervoor dat ons geld minder waard wordt. Inflatie ontstaat wanneer er teveel geld wordt bijgedrukt – wat quantitative easing wordt genoemd. Hierdoor daalt de waarde van het bestaande geld dus. De hoogte van inflatie – het inflatiecijfer – wordt berekend door het Centraal bureau.
De hoogte van de inflatie – het inflatiecijfer – wordt berekend door het Centraal Bureau voor Statistieken (CBS). Het CBS kijkt daarvoor naar de Consumentenprijsindex (CPI). Dit is een verzameling van allerlei goederen en diensten, zoals voedsel, consumptiegoederen, energiekosten en wegenbelasting.
De prijsstijging van deze goederen bepaalt de hoogte van de officiële inflatie. In juli 2022 bereikte het officiële inflatiecijfer al 10,3% en in september steeg het inflatiecijfer door naar 17,10% – het hoogste cijfer sinds de Tweede Wereld Oorlog!
Heel zorgelijk dus voor de hardwerkende Nederland, die met moeite veel geld bij elkaar heeft gespaard (en voor alle andere mensen).
Officiële inflatie misschien nog hoger
De waarde van ons spaargeld neemt misschien nog sneller af. Het daadwerkelijke inflatiecijfer kan mogelijk nog hoger liggen dan het officiële cijfers. Dat komt omdat niet alle kosten zijn meegenomen in de Consumentenprijsindex (CPI).
Zorgkosten en het eigen risico en de maandlasten van de hypotheek worden nauwelijks meegenomen bij het bepalen van de hoogte van inflatie. Wanneer alle kosten zouden worden meegenomen, zou het inflatiecijfer nog hoger uitkomen.
Verder wordt er ook rekening gehouden met ‘’hedonistische aanpassing’’. Het betekent dat de prijsstijging van producten die beter zijn geworden minder zwaar wordt meegenomen.
Auto’s zijn nu veel beter dan 40 jaar geleden, waardoor de prijsstijging van auto’s minder zwaar wordt meegewogen bij het berekenen van de inflatie.
Het echte doel van een auto ‘’jezelf verplaatsen’’ is echter veel harder in prijs gestegen. In 1970 was de prijs van een gemiddelde auto omgerekend 3.300 euro en in 2022 kost een gemiddelde auto 23.000 euro!
Sparen betekent langzaam armer worden
Door het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) worden spaarders langzaam armer. Om dit duidelijk te maken geven we graag een rekenvoorbeeld.
Je hebt op dit moment 100.00 euro op de spaarrekening staan. Wanneer we rekenen met een inflatiecijfer van 10%, dan biedt die 100.00 euro de volgende koopkracht in de komende 5 jaar:
- 2023: 90.000 euro
- 2024: 81.00 euro
- 2025: 72.900 euro
- 2026: 65.610 euro
- 2027: 59.048
Je koopkracht is in 5 jaar dus met 40.952 euro afgenomen!
Dalende inflatie, stijgende prijzen
Wanneer het inflatiecijfer daalt, dan stijgen de prijzen nog steeds door.
Wanneer het inflatiecijfer van 2022 bijvoorbeeld 10% is, dan stijgt een product van een 1.00 euro naar 1.10 euro. Als het inflatiecijfer dan afneemt in 2023 naar bijvoorbeeld 5% dan stijgt de prijs nog steeds door naar 1.15 euro.
De prijzen blijven dus stijgen, tenzij we te maken krijgen met deflatie – waarbij de prijzen dalen door een lagere vraag.
1. Opbouwen (of versterken) van een noodfonds
De wereld is onstabiel op dit moment. De wereldpolitiek en het monetair beleid – dus hoe centrale banken zich gedragen – zorgt voor veel onzekerheid.
Het is te verwachten dat we geconfronteerd worden met een economische crisis, die we niet eerder gezien hebben. Deze onzekerheid kan zorgen voor stress. Je kunt er daarom voor kiezen om meer geld achter de hand te houden – ondanks dat het geld minder waard wordt door inflatie.
Een sterkere, persoonlijk buffer kan stress wegnemen en zorgen voor meer rust. Je bent namelijk weerbaarder tegen het verliezen van een baan of nog meer prijsstijgingen.
Het Nederlandse Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) – waarvan de slogan ‘’Nederland zonder geldproblemen’’ is – heeft een rekentool ontwikkeld. Je kunt met de Buffer Berekenaar uitrekenen hoeveel geld achter de hand te houden.
Vaak wordt aangeraden om minimaal 6 maanden aan uitgaven achter de hand te houden. Wanneer je dus 3.000 euro per maand uitgeeft, houd je dus minimaal 18.000 euro achter de hand. Je investeert dit spaargeld niet, maar houdt het dus achter de hand voor als je je baan verliest, je auto kapot gaat of de kosten van levensonderhoud nog verder oplopen.
2. Schulden (met hoge rente) afbetalen
Je spaargeld wordt minder waard door inflatie, maar daardoor worden schulden ook minder waard.
Het kan een voordeel zijn voor mensen met hypotheekschulden met een lage rente die lang vaststaat. De schuld verdampt namelijk net als het spaargeld.
Toch kan het slim zijn om het spaargeld te gebruiken om (dure) leningen met een hoge rente af te lossen. Je zorgt hiermee namelijk voor lagere maandlasten en dus meer financiële weerbaarheid.
Voorbeelden van dure leningen met een hoge rente zijn creditcardschulden, roodstanden op de betaalrekening en koop op afbetaling. Je kunt natuurlijk beginnen met het aflossen van leningen met de hoogste rente (en gunstige aflosvoorwaarden).
Je kunt er in plaats van aflossen ook voor kunnen kiezen om de dure leningen over te sluiten naar een goedkopere lening met lagere rentelasten. Je hebt hierdoor minder kosten en kunt daardoor meer sparen en dat geld weer investeren.
3. Spaargeld op spaarrekening met ”hoge” rente zetten
Wie meer dan 100.000 euro spaargeld heeft, betaalt sinds 2021 waarschijnlijk een negatieve rente van bijvoorbeeld 0.25%.
Banken brachten negatieve rente in rekening door het beleid van de ECB. Banken moesten namelijk ook een negatieve rente betalen om geld op hun spaarrekening bij de ECB te zetten. Het doel van een negatieve rente is dat banken gestimuleerd worden om geld uit te lenen, waardoor de economie wordt gestimuleerd.
Sinds juli 2022 is de ECB de rente voor het eerst in 11 jaar aan het verhogen. Hiermee proberen ze de hoge inflatie in de Eurozone tegen te gaan.
Door de stijgende rente verdienen banken juist aan het bewaren van hun geld bij de ECB. Daarom kunnen ze spaarders ook weer spaarrente geven. In december 2022 hebben sommige daarom banken hun spaarrente verhoogd.
Je kunt ervoor kiezen om een spaarrekening met een “hoge” rente te openen en het spaargeld daar op te zetten. In december 2022 is de hoogste spaarrente zo’n 1,10%.
Wanneer het inflatiecijfer 10% is en de spaarrente is 1,10%, dan maak je nog steeds 8,90% verlies. Je spaargeld is dus nog steeds aan het verdampen, maar iets minder snel.
Het is natuurlijk niet onmogelijk om het geld op een spaarrekening te verliezen in geval van een ernstige crisis, maar het is natuurlijk wel één van de veiligste manieren om het geld te bewaren.
Je weet op deze manier dat je 8,90% per jaar aan koopkracht verliest bij een inflatie van 10% en dus niet meer dan dat – zoals bij bepaalde investeringen wel mogelijk is.
4. Spaargeld (deels) van de bank halen
Door onzekerheid over de financiële stabiliteit van banken, kan het slim zijn om spaargeld (deels) van de bank te halen. Door contant geld in huis te halen, kun je er altijd over beschikken – ook als er geen geld meer uit de pinautomaten komt.
Gedurende de financiële crisis in Cyprus in 2013 werden er beperkingen opgelegd op het opnemen van geld. Om een bankrun te voorkomen, konden mensen maar een beperkte hoeveelheid geld per dag opnemen om eten te kopen.
Het is natuurlijk niet onmogelijk dat we hier in Nederland ook te maken mee krijgen, wanneer banken opnieuw in de problemen komen. Daarnaast is het ook prettig om geld in huis te hebben in geval van stroomuitval of een ‘’cyberaanval’’, iets waar de NCTV in november 2022 voor waarschuwde.
Het is daarbij natuurlijk wel belangrijk om het geld veilig op te staan om het risico van verlies of diefstal te beperken. Je spaargeld wordt nog steeds minder waard door inflatie, maar je kunt er in ieder geval wel altijd bij als het thuis ligt.
5. Investeren in aandelen
Je kunt een deel van het spaargeld natuurlijk investeren in aandelen. Aandelen worden verkocht op de beurs en vertegenwoordigen eigendom van een bedrijf. Je wordt als aandeelhouder dus voor een klein deel eigenaar van een bedrijf.
Je spaargeld in aandelen kan in waarde stijgen wanneer het bedrijf goede (financiële) prestaties levert, maar bijvoorbeeld ook wanneer winst in de toekomst verwacht wordt. Daarnaast zijn er dividend aandelen. Deze aandelen keren dividend uit aan aandeelhouders, wanneer het bedrijf winst maakt.
Aandelen zijn – net als vrijwel alle investeringen – ook gevoelig voor algehele economische omstandigheden. Losse aandelen worden als vrij risicovol gezien.
De waarde van aandelen kan snel dalen – bijvoorbeeld door negatieve publiciteit – maar ook snel stijgen -bijvoorbeeld door innovatieve uitvindingen of nieuwe samenwerkingen. Vaak wordt dan ook aangeraden om slechts een deel van het spaargeld te investeren in aandelen.
6. Investeren in ETF’s
ETF’s staat voor ”Exchange Traded Fund” en is een beleggingsfonds. ETF’s zijn op de beurs te verhandelen en dus gemakkelijk te kopen en verkopen.
Een ETF bestaat uit een groep van verschillende aandelen, obligaties of grondstoffen. ETF’s bestaan vaak uit aandelen van verschillende bedrijven. Daarmee wordt het risico dus gespreid.
Natuurlijk zitten er risico’s aan het investeren in ETF’s, maar het is dankzij de spreiding minder risicovol dan het kopen van één aandeel.
7. Investeren in goud en zilver (edelmetalen)
Goud en zilver wordt ‘’Gods money’’ genoemd. Deze edelmetalen waren er ver voor jij en ik leefde en zullen er zijn lang nadat jij en ik verdwenen zijn.
Historisch gezien zorgt goud voor een goede bescherming tegen inflatie. Deze edelmetalen behouden hun waarde in tegenstelling tot papieren geld, zoals de euro en dollar. In tegenstelling tot valuta is goud en zilver niet zomaar bij te drukken. Dit is de reden dat de waarde van goud enorm is toegenomen in de afgelopen jaren.
Het investeren in edelmetalen wordt steeds belangrijker, zeker voor mensen uit de Eurozone. De inflatie kan worden verholpen door de rente te verhogen, maar als de rente te ver verhoogd wordt kan Italië de enorme schuldenberg niet meer betalen.
Goud wordt gezien als een manier om het vermogen te beschermen. Zilver is meer speculatief, waardoor het risicovoller is. Je kunt meer verdienen met zilver, maar ook meer verliezen. Andere edelmetalen zijn bijvoorbeeld platina en palladium.
Je kunt op verschillende manieren investeren in goud en zilver. Je kunt fysiek goud en zilver kopen, maar moet deze dan zelf veilig opslaan. Het is ook mogelijk om fysiek goud en zilver te kopen en deze direct te laten opslaan.
8. Huis kopen om te verhuren
Investeren in ETF’s, aandelen en crypto kan zorgen voor veel winst, maar ook voor veel verlies.
Investeren in vastgoed wordt gezien als een relatief veilige belegging met een gemiddeld risico en een gemiddeld rendement. Het kan daarom een goede investering voor de lange termijn zijn.
Het verhuren van een appartement of huis kan zorgen voor een passief inkomen – dus een inkomen waar niet direct voor gewerkt wordt. Voor het kopen van een huis om te verhuren moet een deel eigen geld worden ingelegd. Je kunt hiervoor spaargeld gebruiken.
Verder moeten de bijkomende kosten (kosten koper) uit eigen zak worden betaald. Je kunt het spaargeld bijvoorbeeld gebruiken om de overdrachtsbelasting, de notariskosten, de taxatiekosten en de advieskosten te betalen.
Vaak wordt niet al het spaargeld gebruikt om een woning aan te kopen. Vaak wordt het huis gekocht via een verhuurhypotheek.
Om de oplopende inflatie af te remmen wordt de rente verhoogd. Het verhogen van de rente zorgt voor een daling van de huizenprijzen, omdat mensen minder kunnen lenen en de vraag afneemt. De komende jaren zouden daarom kansen kunnen bieden om te investeren in vastgoed.
9. Investeren in persoonlijke ontwikkeling
Je kunt het spaargeld investeren in jezelf. Van alle investeringen is dit de investering met het hoogste rendement. Je potentie is eindeloos.
Door een nieuwe vaardigheid te leren, kun je je spaargeld gebruiken om in de toekomst meer geld te verdienen en jezelf meer kansen bieden in de aankomende crisis.
Je kunt je spaargeld bijvoorbeeld gebruiken om een ”high income skill” te leren. Dit zijn dus vaardigheden (skills) waar een hoge vergoeding (high income) tegenover staat.
Voorbeelden van high income skills zijn vaardigheden met betrekking tot Search Engine optimalisation (SEO), copywriting, videobewerking, programmeren, data-analyse en verkopen.
10. Geplande uitgaven nu doen
Het is één van de belangrijkste opdrachten van de Europese Centrale Bank (ECB) om de prijzen stabiel te houden. De inflatie mag niet boven de 2% uitkomt op de middellange termijn. Een te hoge inflatie zorgt ervoor dat geld minder waard wordt en dus de koopkracht afneemt.
Er is een reden dat de ECB streeft naar een inflatiepercentage van 2% en niet van 0%. Door te streven naar 2% inflatie wordt er een impuls gegeven aan de economie zonder voor geldontwaarding te zorgen (wat nu wel gebeurt door te hoge inflatie).
Wanneer er 2% inflatie is loont het om vandaag iets te kopen t.o.v. morgen. Het stimuleert mensen dus om geld uit te geven. Door de uit de hand gelopen inflatie wordt het nog interessanter om vandaag iets te kopen t.o.v. volgend jaar.
Volgend jaar kan hetzelfde product namelijk zomaar 10% duurder zijn (of meer). Je kunt er daarom voor kiezen om geplande uitgaven nu te doen. Wanneer je bijvoorbeeld een nieuwe auto wilt kopen, je tuin wilt verbouwen of een nieuwe keuken wilt aanschaffen, dan kun je er voor kiezen om deze vandaag te kopen en niet volgend jaar.
11. Uitgeven en genieten
De maatregelen hebben veel schade aangericht en niet alleen aan de economie. Het was voor iedereen vervelend, maar jongeren hebben de mooiste jaren van hun leven ”verloren”, terwijl ze geen gezondheidsrisico liepen.
Ook het reizen werd moeilijk of onmogelijk gemaakt, zeker voor mensen die kritisch waren. We ervaarde ineens wat het betekent om vrijheid te verliezen. Je hebt niks aan miljoenen aan spaargeld als je beperkt wordt in je leven.
Wanneer de Central Bank Digital Currency werkelijkheid wordt, kan het ook onmogelijk worden om geld vrij uit te geven. Je kunt dan zelfs met een miljoen euro aan spaargeld beperkt worden in jouw manier van leven.
Je kunt ervoor kiezen om nu het spaargeld te gebruiken om ”de verloren jaren van de lockdowns in te halen” en extra van het leven te genieten. Nu het weer kan, kun je ervoor kiezen om extra vaak uit eten te gaan en vrij te reizen zolang dat mogelijk is.
Geef het geld uit en geniet ervan. Geld is terug te verdienen, maar tijd niet.