Wat is een vast energiecontract?
Vaste energiecontracten hebben een vaste looptijd en vaste tarieven voor gas en stroom.
De prijs van een kubieke meter gas (m³) en kilowattuur stroom (kWh) blijft dus de hele looptijd hetzelfde. Wanneer jouw vaste energiecontract een looptijd van 1 jaar heeft, dan blijven deze tarieven dus 1 jaar hetzelfde. Loopt jouw vaste energiecontract 3 jaar, dan betaal je 3 jaar dezelfde tarieven voor gas en elektriciteit.
Vaste energiecontracten zorgen voor zekerheid en rust. Het maakt namelijk voor jou niet uit of de energieprijzen dalen of stijgen. Je betaalt vaste tarieven zolang jouw vaste contract loopt. Alleen het beleid van de overheid en haar belastingen zorgen voor onzekerheid. De belastingen op energie kunnen namelijk wel verhoogd worden (op 1 januari), waardoor jouw rekening alsnog hoger uitvalt.
Wordt energie veel goedkoper, dan profiteer jij daar niet van zolang jouw contract loopt. Worden de energiekosten veel hoger – zoals we in 2021 en 2022 hebben gezien – dan ga jij nier mee betalen zolang jouw contract loopt.
Wanneer een vaste energiecontract afloopt – en dus de einddatum heeft bereikt – dan wordt deze automatisch omgezet naar een variabel energiecontract. Je kunt dan weer opnieuw energietarieven vergelijken en eventueel een nieuw vast energiecontract afsluiten.
De voordelen
Hieronder staan de belangrijkste voordelen van een vast energiecontract:
- Je krijgt vaste tarieven voor gas en elektriciteit
- Jouw tarieven staan vast zolang jouw contract loopt
- Het maakt voor jou niets uit als de prijzen van gas en elektriciteit stijgen
- Je hebt zekerheid en rust, voor 1 jaar, 2 jaar, 3 jaar of zelfs 5 jaar
- Je kunt beter budgetteren, want jouw energiekosten zijn maandelijks ongeveer hetzelfde
De nadelen
- Wanneer de energieprijzen dalen, dan profiteer jij niet van deze daling
- Wanneer je dan toch wilt overstappen, moet je vaak overstapboete betalen
- Je bent minder flexibel en kunt – bijvoorbeeld bij ontevredenheid over de klantenservice – moeilijker overstappen naar een andere energiemaatschappij
Voor wie? Een vast energiecontract kan geschikt zijn voor mensen die willen weten waar ze aan toe zijn en hier graag een risico-opslag voor betalen. Deze mensen willen geen onverwachte schommelingen in hun energietarieven en energierekening, zodat ze weten hoeveel ze iedere maand moeten betalen aan de energieleverancier.
Vergelijk vaste energietarieven (klik bij contract op ”1, 2, 3 of 5 jaar”)
Wat is een variabel energiecontract?
Je kunt naast een vast contract met vaste tarieven, ook kiezen voor een variabel contract.
Variabele energiecontracten hebben geen vaste tarieven, maar variabele tarieven. De prijs van een kubieke meter gas (m³) en kilowattuur elektriciteit (kWh) kunnen dus veranderen. De tarieven veranderen niet per direct, maar bijvoorbeeld iedere maand, ieder kwartaal of ieder half jaar. Hoe vaak de variabele tarieven wijzigen verschilt per energieleverancier.
Variabele contracten hebben geen vaste looptijd, maar een onbepaalde looptijd. Onbepaalde looptijd betekent dat het energiecontract geen einddatum heeft. Onbepaalde contracten zijn op ieder moment op te zeggen en kunnen met een opzegtermijn van 30 dagen (een maand) worden beëindigd.
Bij een variabel energiecontract zijn niet alle tarieven variabel. Sommige kosten zijn vast, zoals netbeheerkosten en overheidsheffingen (belastingen).
De voordelen
Variabele energiecontracten hebben de volgende voordelen:
- Je profiteert (na een maand, kwartaal of halfjaar) van een daling van energieprijzen
- Je kunt makkelijk en boetevrij overstappen met enkel een opzegtermijn van 30 dagen (een maand)
- Je kunt mogelijk het beste moment kiezen om een vast energiecontract af te sluiten (als de tarieven zijn gedaald) en tot die tijd een variabel tarief betalen
De nadelen
- Variabele tarieven zorgen voor onzekerheid, zeker gezien de huidige geopolitieke spanningen en politieke visie met betrekking tot energie
- Wanneer de tarieven omhoog schieten nemen jouw vaste lasten toe (en neemt jouw financiële vrijheid af)
- Onzekerheid over de hoogte van de energietarieven kan zorgen voor stress
- Je ”moet” geld achter de hand houden voor als de energieprijzen omhoog schieten (zoals in 2021 en 2022)
- Je wordt mogelijk afhankelijk van de overheid als de energieprijzen omhoog schieten (zoals in 2021 en 2022)
Voor wie? Een variabel energiecontract kan geschikt zijn voor mensen die flexibel willen zijn, maar wel wat risico willen accepteren en geen stress krijgen van onzekere energiekosten. Ondertussen willen deze mensen geen tijd besteden aan het analyseren van de energieprijzen op de beurs en niet alleen energie verbruiken op momenten dat de prijzen laag staan.
Vergelijk variabele energietarieven (klik bij contract op ”variabel”). Let op, kijk goed of er staat ”variabel contract’. Sommige contracten zijn dynamisch.
Wat is een dynamisch energiecontract?
Sinds 2023 is het ook mogelijk om een dynamisch energiecontract af te sluiten. Een dynamisch energiecontract is een contract met flexibele tarieven voor gas en elektriciteit.
Jouw tarieven worden bepaald door de inkoopprijs van energie op de beurs (spotmarkt). De prijzen van energie veranderen continu, afhankelijk van de vraag naar energie, weersomstandigheden en overige gebeurtenissen op de energiemarkt.
Jouw tarieven worden alleen niet maandelijks, per kwartaal, half jaar of jaar gewijzigd zoals bij een variabel contract. Bij een dynamisch contract veranderen de prijzen vrijwel direct. De prijs van elektriciteit kan elk uur veranderen. De prijs van gas kan iedere dag anders zijn.
Je hebt voor een dynamisch contract een slimme meter nodig, omdat energieleveranciers en netbeheerders dan op ieder moment van de dag jouw verbruik kunnen meten – en kunnen zien welke tarieven daarbij horen.
Zoals bij een vast en variabel contract staan de netbeheerkosten en energiebelastingen vast. De leveringskosten – dus de kosten voor het leveren van energie – zijn echter dynamisch en veranderen ieder uur of elke dag.
Volgens energieleveranciers zijn de dynamische tarieven lager. Je kunt energie verbruiken wanneer de tarieven laag zijn maar als het koud is en de tarieven hoog zijn, dan moet de verwarming waarschijnlijk toch aan. Wanneer het heel warm is, maar de prijs van elektriciteit heel hoog is, dan wil je waarschijnlijk toch de airco aan kunnen zetten.
De voordelen
- Je kunt profiteren van lagere tarieven en energie verbruiken als de tarieven laag staan
- Je betaalt geen risico-opslag, waarmee leveranciers normaal gesproken het verschil tussen dure en goedkope energie afdekken
- Je bent flexibel om over te stappen naar een andere energieleverancier
De nadelen
- Je hebt minder zekerheid dan bij een variabel energiecontract
- Je hebt veel minder zekerheid dan bij een vast energiecontract
- Je kunt overstappen op een vast energiecontract als de tarieven omhoog schieten, maar een overstap duurt van 4 tot 6 weken. Je betaalt die periode de hoge tarieven
- Dynamische contracten zorgen voor heel veel onzekerheid en kunnen daarom stress veroorzaken
- Wanneer er weer een energiecrisis komt, dan kan de energierekening gigantisch hard stijgen. Je betaalt namelijk de actuele prijzen die op de beurs (spotmarkt) gelden
- Je kunt moeilijk budgetteren. Jouw tarieven veranderen namelijk per uur en per dag. Jouw energierekening is daarom iedere maand anders
- Je zult in de wintermaanden een veel hogere energierekening (voorschot) hebben, omdat er dan meer gas wordt verbruikt
- Je moet zelf verstand hebben van de energiemarkt en deze in de gaten houden, zoals de handelaren die bij energieleveranciers werken ook doen
- Je moet tijd investeren om de energietarieven in de gaten te houden en te kunnen bepalen wanneer het slim is om gas en stroom te verbruiken (en wanneer niet)
- Je moet geld achter de hand houden voor als er weer een energiecrisis komt en de energierekening veel hoger wordt dan verwacht
- Wanneer jij zonnepanelen hebt en er gelden negatieve stroomprijzen, dan loop je het risico dat je moet betalen voor het terug leveren van stroom
Voor wie? Een dynamisch energiecontract kan geschikt zijn voor mensen die heel actief de energiemarkt willen monitoren en hier als het ware een sport van maken. Deze mensen zijn bereid om energie te verbruiken op momenten dat de prijzen laag staan.
Ze verbruiken geen (of nauwelijks) energie als de prijzen hoog staan – ook als ze eigenlijk wel energie willen gebruiken. Verder hebben deze mensen geen problemen met grote onzekerheid en zorgt een onverwachts hoge energierekening niet voor veel stress.
Vergelijk dynamische energietarieven (klik bij contract op ”variabel”). Kijk vervolgens goed of er staat ”dynamisch contract”